Στόχοι του προγράμματος:
1. Να μάθουν τα παιδιά να παρατηρούν και να καταγράφουν τις παρατηρήσεις τους.
2. Να μελετούν δημιουργικά, να βρίσκουν και να επισημαίνουν τα κυριότερα μέρη ενός κειμένου και να επιλέγουν τα σημεία που τους ενδιαφέρουν.
3. Να συνεργάζονται μεταξύ τους κατά τη διάρκεια της μελέτης.
4. Να αναπτύξουν την τεχνική του διαλόγου, να ανακοινώνουν την άποψή τους και να την υποστηρίζουν με επιχειρήματα.
5. Οι μαθητές να αποκτήσουν γνώσεις:
- για την ιστορική αναγκαιότητα ύπαρξης των τειχών
- για τη σημασία των τειχών της Θεσσαλονίκης
- για τον τρόπο ζωής στη βυζαντινή περίοδο.
6. Να κατανοήσουν την αναγκαιότητα της προστασίας των τειχών και γενικά των μνημείων.

Κριτήρια επιλογής του θέματος:
1. Η Θεσσαλονίκη είναι από τις ελάχιστες ελληνικές πόλεις με σωσμένο το μεγαλύτερο μέρος των τειχών της.
2. Από την τοιχοδομία γίνονται εμφανείς οι ιστορικοί περίοδοι κτισίματος των τειχών.
3. Ο Λευκός Πύργος που αποτελεί έναν από τους πύργους των τειχών είναι το σύμβολο της πόλης.
4. Το μεγαλύτερο μέρος των τειχών είναι φωτισμένο τα βράδια και έτσι τα τείχη γίνονται ορατά από κάθε είσοδο της πόλης από την ξηρά αλλά κυρίως από την θάλασσα.
5. Γίνονται ανασκαφές και αναπαλαιώσεις λόγω της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας.
6. Διαχρονικά τα τείχη άλλαξαν χρήσεις. Από τόπος υπεράσπισης, έγιναν χώρος στέγασης προσφέροντας δομικό υλικό για τα σπίτια των προσφύγων, το Επταπύργιο μετατράπηκε σε φυλακές και πρόσφατα ο Λευκός Πύργος έγινε το Μουσείο της Ιστορίας της πόλης.
7. Τα τείχη αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητας των κατοίκων της πόλης.

Δραστηριότητες:
1. Γενική συζήτηση - ευαισθητοποίηση στο θέμα.
Συζήτηση με τους μαθητές/τριες για την ιστορική παρουσία των τειχών και τους λόγους που οδήγησαν τους ανθρώπους στην κατασκευή τους. Στην ιστορική γραμμή του χρόνου τα παιδιά επισήμαναν την χρονική περίοδο που σηματοδοτούσε το σταμάτημα της κατασκευής τειχών αναφέροντας ως αιτίες τις εφευρέσεις των κανονιών και αργότερα του αεροπλάνου. Έγινε αναφορά στις πόλεις που είναι γνωστό ότι είχαν τείχη όπως την Κωνσταντινούπολη, τη Ρόδο, την Αθήνα, το Ηράκλειο Κρήτης, τη Θεσσαλονίκη κ.λ.π.
2. Βιβλιογραφική προσέγγιση του θέματος.
Χωρισμός των παιδιών σε ομάδες. Σε κάθε ομάδα δόθηκαν βιβλία που είχαν ως θέμα τα τείχη γενικά, τα τείχη της Θεσσαλονίκης, τους πύργους και τη χρησιμότητά τους, τα είδη των όπλων που χρησιμοποιήθηκαν σε διάφορες ιστορικές περιόδους. Στη συνέχεια έγινε συζήτηση ειδικότερη για τα τείχη της Θεσσαλονίκης και την ιστορία τους. Τέσσερις ομάδες επέλεξαν να μελετήσουν μια πλευρά των τειχών και μια άλλη ομάδα ανέλαβε να μελετήσει τους Πύργους και τις Πύλες - εισόδους της πόλης.
3. Συζήτηση - προετοιμασία για επίσκεψη.
Κάθε ομάδα ανακοίνωσε τα στοιχεία για την πλευρά των τειχών που είχε αναλάβει και έδωσε πληροφορίες χρήσιμες για την επίσκεψη που θα ακολουθούσε. Τα παιδιά μελέτησαν παλιές φωτογραφίες και σκίτσα των τειχών από διαφορετικές εποχές, από τις αρχές του αιώνα μέχρι σήμερα και έγιναν περιγραφές από μαθητές/τριες που έτυχε να τα έχουν επισκεφθεί. Ακολούθησε συζήτηση σχετικά με τους λόγους που οδήγησαν στο γκρέμισμα ενός τμήματος των τειχών. Τα παιδιά εξέφρασαν τις απόψεις τους σχετικά με το τι περίμεναν να δουν κατά την επίσκεψή τους.
4. Επίσκεψη 1η. Προσανατολισμός - αναγνώριση.
Τα παιδιά χωρισμένα σε ομάδες κατέγραψαν τους σημερινούς δρόμους που σώζονται τείχη και σημαντικά σύγχρονα κτίρια που βρίσκονται κοντά σε αυτά. Επίσης κατέγραψαν τους πύργους που σώζονται σήμερα καθώς και τη θέση τους.
5. Επιστροφή - επεξεργασία.
Σε ένα σύγχρονο χάρτη της Θεσσαλονίκης ζωγράφισαν τα τμήματα των τειχών που κατέγραψαν κατά την επίσκεψη. Έψαξαν και τοποθέτησαν τις οδούς που σημείωσαν στο σύγχρονο και στο βυζαντινό χάρτη και παρατήρησαν ότι οι βασικές λεωφόροι είναι ίδιες από την βυζαντινή περίοδο ως σήμερα. Ακόμη συζήτησαν για τη σημερινή κατάσταση των τειχών και ασχολήθηκαν με τη μελέτη της τοιχοδομίας.
6. Επίσκεψη 2η. Τοιχοδομία.
Μελέτησαν και ζωγράφισαν τον τρόπο τοιχοδομίας και βρήκαν τις διαφορές στην κατασκευή ανά τους αιώνες. Παρατήρησαν τη διαφορά των υλικών, του τρόπου κτισίματος, του σχήματος κ.λ.π.
7. Επιστροφή - επεξεργασία.
Τα παιδιά αφού επεξεργάστηκαν τα φύλλα εργασίας ανέλαβαν ανά ομάδα τα εξής θέματα:
· Τα χάνια - τόποι φιλοξενίας.
· Εμπορικοί δρόμοι και αγορές χθες και σήμερα.
· Το εμπόριο στη ζωή της σημερινής και της παλιότερης Θεσσαλονίκης.
· Σχεδιασμός των τειχών.
· Κατασκευή ρούχων και όπλων της ύστερης βυζαντινής περιόδου.
8. Κατασκευή μακέτας.
Έγινε κατασκευή μακέτας των τειχών με τη συμμετοχή όλων των παιδιών που συμμετείχαν στο πρόγραμμα.
9. Επίσκεψη 3η. Δραματοποίηση.
Τα παιδιά χωρισμένα σε ομάδες στρατιωτών, φυλάκων, εμπόρων, πολιτών, δοκίμασαν να ζήσουν στο πνεύμα της βυζαντινής εποχής, η κάθε ομάδα επιλέγοντας δράσεις ανάλογα με το επάγγελμά της.
10. Κατασκευή μονοπατιού.
Στο χάρτη της βυζαντινής Θεσσαλονίκης ζωγράφισαν τα τμήματα των τειχών που σώζονται, κόλλησαν τις ζωγραφιές και τις φωτογραφίες τους από όλο το πρόγραμμα. Μια ομάδα ανέλαβε να γράψει ένα κείμενο συνθέτοντας τα κείμενα των συμμαθητών τους για το πρόγραμμα.